ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ
Γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 1797 στο Κροκύλειο Δωρίδας και πέθανε 27 Απριλίου του 1864. Το 1820 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και στάλθηκε στην Πάτρα για να συμμετάσχει σε προετοιμασίες για την επανάσταση. Κατά τη διάρκεια της είχε σημαντική πολεμική δράση και κέρδισε το σεβασμό μεγάλων στρατιωτικών και πολιτικών ηγετών. Ένα βράδυ στη μάχη της Αθήνας τραυματίστηκε τρεις φορές κατά τη διάρκεια υπεράσπισης ενός συμπολεμιστή του. Από τα μέγιστα πατριωτικά του προτερήματα ήταν η ανιδιοτέλεια. Όσες φορές του προτάθηκε από τις προσωρινές κυβερνήσεις (κατά τη διάρκεια της Επανάστασης) η παραχώρηση περιουσίας, μικρής ή μεγάλης, αυτός την απαρνήθηκε στο όνομα της ελευθερίας της πατρίδας. Μετά το τέλος της επανάστασης άρχισε να γράφει τα Απομνημονεύματά του, τα οποία αποτελούν δείγμα της δημώδους γλώσσας στην νεοελληνική γραμματεία.
«Τούτη την Πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί. Και σοφοί κι αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι. Είμαστε εις το ΕΜΕΙΣ κι όχι εις το ΕΓΩ».
«Να 'ρθει ένας να μου ειπεί ότι θα πάγει ομπρός η πατρίδα, στέργομαι να μου βγάλει και τα δυο μου μάτια. Ότι αν είμαι στραβός, και η πατρίδα μου είναι καλά με θρέφει. “Αν είναι η πατρίδα μου αχαμνά, δέκα μάτια να 'χω, στραβός θα να είμαι».
«Κι αν είμαστε ολίγοι εις το πλήθος του Μπραΐμη, παρηγοριόμαστε μ' ένα τρόπον, ότι η τύχη μας έχει τους Έλληνες πάντοτε ολίγους. Ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και ως τώρα, όλα τα θεριά πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε. Τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν. Κι όταν κάνουν αυτήνη την απόφασιν, λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν».
Είχε πάντα το θάρρος της γνώμης του και πολλές φορές γινόταν επικριτικός και αυστηρός προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Μια τέτοια περίπτωση, είναι και παρακάτω επιστολή που έστειλε προς τον Βασιλιά Όθωνα στα 1834, η οποία δείχνει την ανιδιοτέλεια και το πραγματικά μεγάλο ψυχικό του μεγαλείο και ίσως είναι το καλύτερο αφιέρωμα στη μνήμη του.
Εκ της εφημερίδος «Εθνική» άρ.22/ 23-12-1834.
Γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 1797 στο Κροκύλειο Δωρίδας και πέθανε 27 Απριλίου του 1864. Το 1820 μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και στάλθηκε στην Πάτρα για να συμμετάσχει σε προετοιμασίες για την επανάσταση. Κατά τη διάρκεια της είχε σημαντική πολεμική δράση και κέρδισε το σεβασμό μεγάλων στρατιωτικών και πολιτικών ηγετών. Ένα βράδυ στη μάχη της Αθήνας τραυματίστηκε τρεις φορές κατά τη διάρκεια υπεράσπισης ενός συμπολεμιστή του. Από τα μέγιστα πατριωτικά του προτερήματα ήταν η ανιδιοτέλεια. Όσες φορές του προτάθηκε από τις προσωρινές κυβερνήσεις (κατά τη διάρκεια της Επανάστασης) η παραχώρηση περιουσίας, μικρής ή μεγάλης, αυτός την απαρνήθηκε στο όνομα της ελευθερίας της πατρίδας. Μετά το τέλος της επανάστασης άρχισε να γράφει τα Απομνημονεύματά του, τα οποία αποτελούν δείγμα της δημώδους γλώσσας στην νεοελληνική γραμματεία.
«Τούτη την Πατρίδα την έχομεν όλοι μαζί. Και σοφοί κι αμαθείς και πλούσιοι και φτωχοί και πολιτικοί και στρατιωτικοί και οι πλέον μικρότεροι άνθρωποι. Είμαστε εις το ΕΜΕΙΣ κι όχι εις το ΕΓΩ».
«Να 'ρθει ένας να μου ειπεί ότι θα πάγει ομπρός η πατρίδα, στέργομαι να μου βγάλει και τα δυο μου μάτια. Ότι αν είμαι στραβός, και η πατρίδα μου είναι καλά με θρέφει. “Αν είναι η πατρίδα μου αχαμνά, δέκα μάτια να 'χω, στραβός θα να είμαι».
«Κι αν είμαστε ολίγοι εις το πλήθος του Μπραΐμη, παρηγοριόμαστε μ' ένα τρόπον, ότι η τύχη μας έχει τους Έλληνες πάντοτε ολίγους. Ότι αρχή και τέλος, παλαιόθεν και ως τώρα, όλα τα θεριά πολεμούν να μας φάνε και δεν μπορούνε. Τρώνε από μας και μένει και μαγιά. Και οι ολίγοι αποφασίζουν να πεθάνουν. Κι όταν κάνουν αυτήνη την απόφασιν, λίγες φορές χάνουν και πολλές κερδαίνουν».
Είχε πάντα το θάρρος της γνώμης του και πολλές φορές γινόταν επικριτικός και αυστηρός προς οποιαδήποτε κατεύθυνση. Μια τέτοια περίπτωση, είναι και παρακάτω επιστολή που έστειλε προς τον Βασιλιά Όθωνα στα 1834, η οποία δείχνει την ανιδιοτέλεια και το πραγματικά μεγάλο ψυχικό του μεγαλείο και ίσως είναι το καλύτερο αφιέρωμα στη μνήμη του.
Εκ της εφημερίδος «Εθνική» άρ.22/ 23-12-1834.
Βασιλεύ!
Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου, εγνώρισα εις πολλά μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τίμιους πολίτας, όπου εθυσίαζον και την κατάστασίν τους και την ίδιαν ζωήν τους με μεγάλην ευχαρίστησιν, διά να ιδούν μιαν ημέραν την πατρίδα τους ελευθέραν. Πολλοί από αυτούς εσκοτώθηκαν εις τον πόλεμον, άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και άλλοι επληγώθηκαν, και τώρα μετά την ελευθέρωσιν της πατρίδος τους βλέπω να περπατούν εις τους δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι. Βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά να παρηγορήσουν την πείνα τους, και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρονται και να προξενούν εντροπήν εις την αχάριστον πατρίδα, δια την οποίαν έχασαν τους άνδρας των, έχασαν τους γονείς των. Εκείνοι, όπου τους γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την Κυβέρνησιν, κρύπτουν την αλήθειαν και φροντίζουν μόνο να δώσουν τας ανταμοιβάς εις τους δούλους και κόλακάς των, εις ανθρώπους αναξίους, εις τους οποίους η πατρίς δεν γνωρίζει κανένα χρέος. Εις μεν τους καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι η πατρίς είναι πτωχή, εις δε τους κόλακάς των την αποδεικνύουν πλουσίαν. Εάν είναι πτωχή, καθώς και είναι βέβαια, έπρεπε να είναι πτωχή εις όλους και όχι μόνο διά εκείνους, όπου εδοκίμασαν τόσους αγώνας, και ήλθαν εις ελεεινήν κατάστασιν δια την ελευθερίαν της. Η τοιαύτη αδικία κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ο ένας τον άλλον ως εχθρόν χειρότερον από τον Τούρκον…. Αν η πατρίς μας είναι πτωχή, διατί ημείς μερικοί Έλληνες να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές τον μήνα, οι δε συνάδελφοί μας να ψωμοζητούν γυμνοί και ξυπόλυτοι; Διά την τιμήν και υπόληψιν και της πατρίδος και του Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τον μισθόν μας, δια να δοθή και εις αυτούς τους δυστυχείς…….Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Αντιβασιλείαν να διατάξει να κοπή αυτός ο μισθός μου όλος, έως ότου η Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να ευθετήση τα πράγματα και να τα θεραπεύση κατά το καλύτερον….ο δε μισθός μου ας δοθεί εις άλλους δυστυχείς συναγωνιστάς μου, των οποίων η γύμνωσις και απελπισία, μα την πατρίδα μου και μα τον Βασιλέα μου, δεν μ’ αφήνει να κοιμηθώ ησύχως όλη την νύχτα.….επιθυμώ να είναι όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα, και να μην είναι εις άλλους πτωχή η πατρίς και εις άλλους πλουσία.
Έν Αθήναις τη 15 Δεκεμβρίου 1834
Ιωάννης Μακρυγιάννης
Ως ένας και εγώ αγωνιστής εις τα περασμένα δεινά της πατρίδος μου, εγνώρισα εις πολλά μέρη ανδρείους στρατιωτικούς και τίμιους πολίτας, όπου εθυσίαζον και την κατάστασίν τους και την ίδιαν ζωήν τους με μεγάλην ευχαρίστησιν, διά να ιδούν μιαν ημέραν την πατρίδα τους ελευθέραν. Πολλοί από αυτούς εσκοτώθηκαν εις τον πόλεμον, άλλοι έμειναν αιχμάλωτοι και άλλοι επληγώθηκαν, και τώρα μετά την ελευθέρωσιν της πατρίδος τους βλέπω να περπατούν εις τους δρόμους γυμνοί και ξυπόλυτοι. Βλέπω χήρας και ορφανά να ζητούν έλεος διά να παρηγορήσουν την πείνα τους, και με τα δάκρυα εις τα μάτια να περιφέρονται και να προξενούν εντροπήν εις την αχάριστον πατρίδα, δια την οποίαν έχασαν τους άνδρας των, έχασαν τους γονείς των. Εκείνοι, όπου τους γνωρίζουν και ημπορούν να πληροφορήσουν την Κυβέρνησιν, κρύπτουν την αλήθειαν και φροντίζουν μόνο να δώσουν τας ανταμοιβάς εις τους δούλους και κόλακάς των, εις ανθρώπους αναξίους, εις τους οποίους η πατρίς δεν γνωρίζει κανένα χρέος. Εις μεν τους καλούς και δυστυχείς αγωνιστάς λέγουν ότι η πατρίς είναι πτωχή, εις δε τους κόλακάς των την αποδεικνύουν πλουσίαν. Εάν είναι πτωχή, καθώς και είναι βέβαια, έπρεπε να είναι πτωχή εις όλους και όχι μόνο διά εκείνους, όπου εδοκίμασαν τόσους αγώνας, και ήλθαν εις ελεεινήν κατάστασιν δια την ελευθερίαν της. Η τοιαύτη αδικία κάμνει σήμερον πολλούς Έλληνας να αγανακτούν εναντίον της πατρίδος και να βλέπουν ο ένας τον άλλον ως εχθρόν χειρότερον από τον Τούρκον…. Αν η πατρίς μας είναι πτωχή, διατί ημείς μερικοί Έλληνες να παίρνωμεν από χίλιες δραχμές τον μήνα, οι δε συνάδελφοί μας να ψωμοζητούν γυμνοί και ξυπόλυτοι; Διά την τιμήν και υπόληψιν και της πατρίδος και του Βασιλέως μου κρίνω δίκαιον να κόψωμεν ένα μέρος από τον μισθόν μας, δια να δοθή και εις αυτούς τους δυστυχείς…….Όθεν εγώ πρώτος παρακαλώ την Αντιβασιλείαν να διατάξει να κοπή αυτός ο μισθός μου όλος, έως ότου η Κυβέρνησις να λάβη καιρόν να ευθετήση τα πράγματα και να τα θεραπεύση κατά το καλύτερον….ο δε μισθός μου ας δοθεί εις άλλους δυστυχείς συναγωνιστάς μου, των οποίων η γύμνωσις και απελπισία, μα την πατρίδα μου και μα τον Βασιλέα μου, δεν μ’ αφήνει να κοιμηθώ ησύχως όλη την νύχτα.….επιθυμώ να είναι όλοι ευχαριστημένοι από την πατρίδα, και να μην είναι εις άλλους πτωχή η πατρίς και εις άλλους πλουσία.
Έν Αθήναις τη 15 Δεκεμβρίου 1834
Ιωάννης Μακρυγιάννης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου